Adviesbureau Theo van Dam

Advies vanuit cliënt perspectief

Home - Columns - Theo's trip

Theo's trip

Harm Reduction

Nederland is op het gebied van verslavingszorg bekend geworden om haar vooruitstrevende Harm Reduction beleid. Wij wilden niet enkel de schade voor de druggebruiker beperken maar ook die voor de samenleving. De uitvoering van dit beleid stuitte op veel weerstand maar stond gelijkertijd model voor veel landen.

Zo waren wij in Nederland de eerste die, door de hepatitis epidemie onder injecterende druggebruikers, begonnen met het verstrekken van schoon injectiemateriaal. Dit initiatief werd genomen door Nico Adriaans (1957-1995) voorzitter en oprichter van de Rotterdamse Junkie Bond. Nico had nooit kunnen voorzien dat zijn actie zou leiden tot een wereldwijd gerespecteerde werkwijze. Hij heeft de basis gelegd voor de Harm Reductie beweging. Destijds werd er schande over gesproken; spuiten verstrekken aan junkies, ze moesten afkicken. De spuitomruil is snel daarna overgenomen door de hulpverlening Onlangs heb ik de CLAT5 conference in Porto bezocht. De Harm Reduction Conference voor Latin American countries. Harm Reduction werkers en denkers kwamen niet alleen samen om van elkaar te leren en naar elkaar te luisteren, maar juist ook om met elkaar te discussiëren over de praktijk. Harm Reduction houdt niet op bij het verstrekken van schone spuiten. Ook andere attributen worden verstrekt; losse naalden, ascorbinezuur, filters en alcoholdoekjes. Daarnaast zijn er trainingen ontwikkeld om gebruikers aan te zetten hun gebruik op een zo veilig mogelijke manier te doen.

In sommige landen is het nog steeds verboden (lees criminele activiteit) een spuit bij je te dragen. Werkers nemen dus enorme risico’s door de straat op te gaan en gebruikers te benaderen met steriele gebruikersattributen. Deze werkers nemen de risico’s op de koop toe, het is hun (vrijwilligers-) werk.

En Nederland….? Wij hebben het goed voor elkaar hoor ik dan zeggen. Wij hebben een cultuur ontwikkeld waarin gebruikers tussen 9.00 en 17.00 uur spuiten kunnen ruilen op prachtige locaties. Wij hebben gebruiksruimten en voor een enkeling zelfs de heroïne verstrekking. Wij zouden eigenlijk niet mogen klagen.

Toch ontbreekt er nog het nodige aan ons beleid. Het beleid wordt nog steeds ontwikkeld door de waan en emotie van de dag. Gebruikers worden zelden gehoord over hun ideeën, noden en wensen. Toch is de invloed van gebruikers op de uitvoering en invulling van het drugbeleid weldegelijk aantoonbaar. Veel nieuwe ontwikkelingen zijn in eerste instantie door druggebruikers en belangen behartigers uitgevoerd. Puur uit nood!! Na verloop van tijd worden deze projecten en ideeën overgenomen door instellingen en beleidsmakers. Misschien een goeie les.

TvD